Equestrian Polish, Eurasian and the Americas history and horsemanship - from Bronze Age to circa1939AD. Historical equestrian art, my own artwork; reconstructions, and some traditional art media and digital artwork-related topics. All rights reserved unless permitted by 'Dariusz caballeros' aka DarioTW, copyleft or fair use.
Friday, April 26, 2013
Mięsopustnik turecki AD 1572
Salve,
today's entry in Polish(translation to follow ... soon):
Mięsopustnikiem nazywano hulakę zapustnego. Mięsopustować znaczy hulać w mięsopust. Encyklopedia Staropolska
Nazwy tej, dość malowniczej, miał użyć polski rycerz opisując szermierza tureckiego a wypowiedź naszego wojownika przekazał ku potomności a sławie rycerzy polskich imć pan Jan Łasicki, opisując wyprawę do Mołdawii wojsk polskich pod hetmanem Mikolajem Mieleckim.
Mamy marzec AD 1572 - zaciężne prywatne i kwarciane chorągwie polskie w liczbie 2000 żołnierzy (plus czeladź) pod wodzą hetmana Mieleckiego wkraczają do Mołdawii wraz z hospodarem mołdawskim Bogdanem jako hufiec jego 'przyjaciół' mający przywrócić go na tron hospodarski zajęty przez Iwonię (Jana III Srogiego), mimo zakazów królewskich ingerowania w sprawy księstwa Mołdawii.
Armia nasza, uszczuplona o 700 żołnierzy, natknęła się w marszu wzdłuż Prutu na stolice księstwa, Jassy, na Turków i Tatarów budziackich Iwonii, i tak w końcu marca oraz w początku kwietniu doszło do walk z przeważającymi (circa 20000 żołnierzy) a ciągle atakującymi silami tureckimi. Pisze tedy pan Jan Łasicki, jeden z kronikarzy tych potykań z Turczynem, jak to w jednym z epizodów walk pod Chocimiem, pojawia się na krótko nasz mięsopustny bohater, prawdopodobnie wyborowy 'harcerz' czyli deli:
''Pomiędzy Turkami był, jeden śmielszy od innych, i jako się okazuje, wielkiej u swoich powagi, gdzie bowiem uderzył, tam się inni wielka gromada cisnęli. Tego Turka zabił z ręcznej strzelby Młodecki, towarzysz Kozielskiego [rotmistrz Maciej Kozielski], a do upadającego zawołał: - Tak wiec leżeć musisz, mięsopustna maszkaro, - bowiem był ów Turek strojny w pióra strusie i skórę lamparcią, na kształt zapustnych maszkar; po upadku pana, towarzysząca mu czereda Turków pierzchła do obozu''. ''Historia de ingressu Polonorum in Valachiam cum Bogdano Voivoda''
(tłumaczył z łaciny Władysław Syrokomla)
Ciekawa sprawa tu nam się jawi - czyżby nasi żołnierze AD 1572, nazywając Turka 'maszkarą mięsopustną', jeszcze nie zażywali skór lamparcich a piór strusich w boju tak jak podobno mieli to robić za Batorego i Zygmunta III etc?
ps
...więcej o wyprawie mołdawskiej AD 1572 w przyszłości... jeśli będzie sprzyjać Fortuna.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment