Saturday, January 13, 2024

Fortes Poloni, equites boni -

 Valete.

detal z obrazu Andrzeja Stecha, czeladnik w zupanie i szarawarach z koniem


a Polish XVII century satirical poem - by pan Waclaw Potocki, Szreniawa coat of arms - who in his verses lamented and scorned the 'new' fashion of sending young noblemen to learn fashionable airs and manage  riding in France. 

[in Polish]



fraszka Fortes Poloni, Equites Boni (Ogrod Fraszek, Tom I,  Ogrod nieplewiony czesc II) - 
piora Waclawa Potockiego - lament poety nieledwie. 

 Fortes Poloni, equites boni. 

  

Wedle złej, teraz niej, szlachcic jeden mody, 

Wyprawił syna w obce dla nauk narody. 

Więc, kiedy rok i drugi tym naukom mija, 

Pytam: jaka ćwiczenia jego profesya. 

Jeździć i osiąść konia krokiem prawie chyżym 

Nawyka i dlatego bawi się Paryżem. 

A gdzież, rzekę, Polaków, naród zdawna konny, 

Wsiadać na koń i jeździć uczył kraj postronny? 

Co im świat przypisuje, do Francyi po to 

 Z kosztem jeździć? 0 wieczna ojczyzny sromoto; 

Do Rzymu, albo raczej gdzie na wschodnie światy,

 Piękniej, bo, niźli frezy, ujeżdżać bachmaty. 

Polakowże, co prawie na koniu się rodzą, 

Koniem, piszą, granice ojczyste rozwodzą, 

Niemcy, albo Francuzi konia uczyć mogą,

Jako ręką przy cuglu i w strzemieniu nogą,

 Jako się sprawić w siedle i którym to wiedzieć 

Właśnie należy, jako na koniu ma siedzieć? 

Obaczę go też w wojsku. Nie będzie tam, prawi. 

 A na kataż się koniem we Francyi bawi?

 Żeby więc przed swą damą, na chodziwym turku,

 Korbętował w peruce po warszawskim burku? 

Czy niedosyćże hańby, gdy ich zewsząd płoszą 

Poganie, że jej więcej Polacy przynoszą,

Których męstwa widział świat oczywiste znaki;

 Mistrzami Marsa bywszy, postrzygli się w żaki,

Kiedy, jako po szkołach, jakby wojny w domu

 Nie mieli, po Paryżach wtoczą się bez sromu.

..

detal z obrazu Stecha


.

Książę Aleksander Janusz Zasławski-Ostrogski (ur. 6 marca 1650, zm. 31 maja 1673) - autor Andrzej Stech


Książę
 Dominik Zasławski-Ostrogski herbu własnego (ur. 1618, zm. 5 maja 1656), zwany Pierzyna.



Valete

No comments: